Kháng Sinh Trong Nuôi Tôm: Vai Trò, Các Loại Phổ Biến và Hiện Trạng Sử Dụng

Trong ngành nuôi trồng thủy sản ngày nay, việc áp dụng các sản phẩm xử lý và cải thiện môi trường bằng kháng sinh là không thể tránh khỏi. Kháng sinh là nhóm thuốc có nguồn gốc từ tự nhiên hoặc được tổng hợp trong môi trường nhân tạo, có khả năng tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn, bao gồm cả các vi khuẩn có hại và lợi.

khang sinh tom
Sử dụng kháng sinh trong nuôi tôm dần trở nên phổ biến hơn. Ảnh: Nguyen Đức Anh

 

Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh trong nuôi tôm không thể loại bỏ hoàn toàn các vi rút gây bệnh như đốm trắng, hội chứng Taura, bệnh đầu vàng, và các bệnh khác. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu kháng sinh là gì và vai trò của chúng trong nuôi tôm.

Kháng Sinh Thủy Sản Là Gì?

Kháng sinh là hoạt chất tự nhiên chiết xuất từ vi sinh vật, thường là vi nấm. Chúng được phát triển để ngăn chặn sự phát triển và lây lan của vi khuẩn gây nhiễm trùng. Các loại kháng sinh có thể ức chế hoặc tiêu diệt vi khuẩn hoàn toàn. Trong ngành thủy sản, kháng sinh được sử dụng để kiểm soát các bệnh nhiễm trùng trong môi trường sống của tôm. Các kháng sinh phổ biến thường được dùng cho bệnh gan và bệnh đường ruột của tôm.

Phân Loại Kháng Sinh

Kháng sinh có thể được chia thành hai loại chính:

  • Phổ rộng: Có tác dụng trên nhiều loại vi khuẩn.
  • Phổ hẹp: Chỉ tác động đến một số vi khuẩn cụ thể.

Hầu hết các kháng sinh trong ngành công nghiệp thủy sản được tổng hợp từ các hợp chất tự nhiên tìm thấy trong thiên nhiên.

Các Loại Thuốc Kháng Sinh Phổ Biến

  • Oxytetracycline HCL: Một loại kháng sinh phổ rộng, hiệu quả chống lại nhiều loại vi khuẩn như Mycoplasma pneumoniae, Pasteurella pestis, Escherichia coli, Haemophilus influenzaeDiplococcus pneumoniae.
  • Amoxicillin: Thường được ưa chuộng vì khả năng hấp thụ tốt, dùng để điều trị nhiễm trùng do Streptococcus spp., S. pneumoniae, Staphylococcus spp., H. influenzae, E. coli, P. mirabilis hoặc E. faecalis.
  • Doxycycline Hyclate: Được chỉ định cho nhiễm trùng đường hô hấp do Mycoplasma pneumoniae, Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, Legionella spp.
  • Cefotaxime: Một kháng sinh phổ rộng thuộc nhóm Betalactam, thường dùng để điều trị nhiễm trùng nặng.
Đĩa khuẩn

Vai Trò Của Kháng Sinh Trong Nuôi Tôm

Kháng sinh đóng vai trò quan trọng trong ngành chăn nuôi. Chúng giúp cứu sống hàng tỷ sinh vật nuôi mỗi năm. Tôm nuôi, từ các hộ nông dân nhỏ đến các khu nuôi trồng lớn, đều dựa vào kháng sinh khi bệnh phát sinh để ngăn chặn tổn thất tài chính nghiêm trọng.

Cơ Chế Tác Dụng

Kháng sinh có thể ức chế quá trình tổng hợp tế bào của vi khuẩn. Ví dụ, β-lactamin, vancomycin và baxitracin thuộc nhóm glycopeptide và polymyxin có thể ức chế việc tổng hợp thành tế bào của vi khuẩn. Chúng cũng ảnh hưởng đến chức năng của màng tế bào và màng nguyên sinh.

Hiện Trạng Sử Dụng Thuốc Kháng Sinh Cho Tôm Hiện Nay

Tại Đông Nam Á, nơi sản xuất tôm hàng đầu thế giới, việc sử dụng kháng sinh không cân nhắc khá phổ biến. Nông dân thường lạm dụng kháng sinh từ các nguồn không đáng tin cậy.

Các Vấn Đề Thường Gặp

  • Liều Dùng Không Đúng: Sử dụng liều quá cao có thể gây ngộ độc cho tôm, trong khi liều quá thấp có thể không hiệu quả và khuyến khích sự phát triển của vi khuẩn kháng thuốc.
  • Phụ Thuộc Hoàn Toàn: Sử dụng kháng sinh mà không kết hợp với các liệu pháp hỗ trợ có thể kéo dài thời gian điều trị và làm trầm trọng thêm bệnh.
  • Thiếu Thông Tin: Thường xuyên, bệnh được chẩn đoán và điều trị chỉ dựa trên biểu hiện của tôm mà không có thông tin cụ thể về vi khuẩn gây bệnh.

Tóm lại, việc sử dụng kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản nên chỉ được thực hiện khi thực sự cần thiết. Việc lạm dụng kháng sinh có thể phá vỡ cân bằng môi trường thủy sản và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho sinh vật nuôi.

Translate »